clicca per andare a Lucania Bella Grassanese





I TRADIZION D GRASSANO > IL DIALETTO GRASSANESE > RACCOLTA DI PROVERBI GRASSANESI

I PROVERBJ DE GRASSAN': mod' d' dicc (modi di dire)

I dett' grassanise so tand' e spéss' copiat' sop' l' usanz' di paesan' e di storie da vite de foore, da cambagn' e di cristian' stess'.
Quan un tenive nu defett' sob't dopp' anziv'n i sopranome e l' espression'. Per esembie, i parend' mie, cume so freddelus', me chiam'ne semb' CARMENO', pecchè a Grassano c' èra un ca se chiamave Carminucio e nan' tenive cchiù a capp' a post' e ogne robb' cà qualcun' le dév' se metiv', e scéve camenan' virn' e statt' ch' 50 p'rzzun soopp'.
Chi pais' vecin' iè pur a 'uèrr' di sopranom' e barzelette: i gruttulis' son' i cuccumar...
Ecc' qua i principal' cose ca se dicene a GRASSANO, cert' dun' a na sparitt' ma a maggior' part s' ause' ancor'.
I 4 primm', chédd ca me canoscene, ma n' a détt' alménn' nu milion' de vòtë.

PUPARID E 7 CUL       pe send' speng'.

  1. I met u sal inddu cervidd = devi essere piu intelligente, piu posato
  2. A va pers u sal = ha perso la memoria
  3. Ie senza sal = e un vagabondo
  4. M sembr n' arrangitidd!
  5. Ma non a ughia! (Lass'm tranguél')
  6. Nu fetuss (un ca pozz)
  7. Na li fatt apost , li fatt a chiuv (d ciocc)
  8. ANDU chiù fess' cà bun'.
  9. L' alb'r' del cipres alto alto e fesso fess'.
  10. Cchiù iè irt e cchiù iè fess.
  11. I iirt' so' bun schétt a accogghiie i fic'.
  12. Scénn' da cavadd' !
  13. Tant ca iè vasce ca m sembr 'u grédd sop 'a gurredd.
  14. Iè quand a 'nu scuffl d'agnagnil!
  15. Curt e mal cavat.
  16. Buon giorn'! (rispost') Manggi' e po' torn'.
  17. Ce vole mangia a u cumend', A da fa in du nase fetend'.
  18. Sala ( da i bott') "Ta gia sala u corij"
  19. Soon' a mess' cà pass' a zit'.
  20. Cum u cioccie 'i zéng'r' (c' fa camena i ccioccie v'zzius' , i zéng'r' i 'cedèv'n' de bott' e staiulat' . Se dice c' un' cà se mèrete bastunate)
  21. Me sembre cumm' a nu macaroon' senza cavat'.
  22. Me sembre cumm' a gaddin' amandagghiate.
  23. Ta già scazza i piidd' cumm' a gaddiin'.
  24. Tu se a sbreggoni' aparendaat'.
  25. Pésce soopp' a pagghiie cà face a schiumm'.
  26. Coondd' tande to ca Ciccio Capuccio a LECCE.
  27. To te cante e to te suun'.
  28. Nan tiin' pane e va acchian' sozzeezze.
  29. A rise veen' da vocc' di scioc'.
  30. Ta gia fa u cul a tumbaniied.
  31. Va rubba a crést' ca na' t mén' a crocc' appriis !
  32. Cumbagn' cumbagn' manggiam'n' u tui cà u miie mu sparagn'.
  33. I sceetta' u sangue.
  34. Ta na scanna !!!
  35. Ta na tagghiia a cap' i cane !!!
  36. Fosse cresciutt' nu purc' ! (e no a te) Almeen me unguiesciav' u mooss'.
  37. Cap' rutt, e carcerat'.
  38. Stai cum a nu purc a la grass.
  39. Iè brutt cum u deb't'.
  40. Vol' a crapa grasse e l' erva sane.
  41. Stain attacat' cum a sert' di vavalicce' !
  42. Iè cum u carvon' : appezzecate, coce; stutate, tenge.
  43. Stain cum crap, crappitt e zémm'r' .
  44. Ci fatigh' e ci mange !
  45. L' art de Fregalass: mange, vev' e stai a la spass.
  46. Curnutt' e mazziat'.
  47. Se camb' cà menza lendecchiie.
  48. U grass' l' arrevat' 'n gann'.
  49. Ta da scé turt'.
  50. U piil' rooss'.
  51. Stu cape de 'mbrell'.
  52. Stu spatelacchuagghie.
  53. Stu spila ucciidd'.
  54. Stu cazzone.
  55. Stu minghiariill'.
  56. Na tene no more, e ne sapore.
  57. U caca nidd.
  58. Ti li 'nghiutt' a vesazze !
  59. Sa va buttat' a panze cum' u ruspe.
  60. Téne nu cafazz' tand'.
  61. Scafusci da qua e ancapp ddà.
  62. Face d crai 'n crai cum 'a curnacchii.
  63. S nha giut a Chiara Ros. ( Iè murtt' )
  64. Iè tutt fum e nint arrust.
  65. A bbascia par!
  66. Currit, zincar, carrivan i bbannist !
  67. - Ce t mangi? - Tre cos antic: pan, scorzil e mddic.
  68. Quann sciam a fatiga., 'u matin d nott, 'u iurn d trott e 'a ser d nott.
  69. 0 Turc pigghii a Marc, o Marc pigghii a Turc.
  70. 'Nzzidd cum 'u mulett!
  71. Stai staddign!
  72. Stai cum 'i pecur a 'u 'mbrisci.
  73. S cerc li guai idd stess.
  74. S 'mbruscilesce cum 'a 'u purc 'ndo zammlocc.
  75. S frec li sold cum fossr faf arrstut.
  76. Na iè opr d crstian, ma d diavl.
  77. 0 cuss o 'u travl da mangiator.
  78. Vistit cippon ca par baron.
  79. Pins a fa' nott ca iurn ha fatt!
  80. Quant iè brutt!: - m sembr Bar vecchii!
  81. Vol sta' semp c man 'ndo caccav.
  82. Vol sta'semp 'n mizz cum 'u trussl.
  83. Vol sta'semp c man 'ndo casular.
  84. Iè cum 'u ptrsin 'nda tutt 'i mnestr.
  85. Vol ess semp uncilisciat cum 'a rot du train.
  86. Acci, ce bell mir ca sacci!
  87. T canosc, ciras!
  88. Nan s ten nudd 'n curp: 'u scettabbann d GrottL.
  89. Ucchii d sceng ... !
  90. Stain accucchiat cum caucia e cucchiar.
  91. So' cum i zingar.- mo stain scerr e mo 'i vid 'nzemml.
  92. Vain cocchia cocchia cum 'a parigghii d vui.
  93. Stain 'nsirtat cum 'i sard 'ndo tinidd.
  94. Stain scerr cum can e gatt.
  95. Ha durat Sant Stefan e Natal.
  96. Iè dpecur 'a mscisc!
  97. Tén' sett spir't cum 'a gatt.
  98. Tén l'ucchiie quant' a 'na chiesiie e n'adocchii 'u campanar.
  99. S'adda coce idd stess chi man' suie!
  100. A ci dai e a ci prumett.
  101. Accussi tu spulp a cudd!
  102. Nan iè tant' sop' a terr, quant iè sott' a terr'.(iè maleziuss)
  103. Nan iè mic' dolce d' sal'!
  104. Quand' pés' sop' a bascuglia!
  105. Povr' a ci cad' e chiam' aiut'!
  106. O t' mange 'sta m'nestr' o t' butt' da 'sta f'nestr'!
  107. Renz cum iè s crenz!
  108. Quann mai 'u cul mie sha vist' cammis'!
  109. Sciacqua Rose e bév' Agnes! (cunsum' tott')
  110. A gatt', prim' s' mangi' i gattaridd', e po si chiange.
  111. 'L vai crusc' 'u mmast'! (le vaie 'n gul')
  112. L'ha giut' turt' 'u gnutt'.
  113. E mo t' n' mangie laganedd' fatt' da chést' man'!.
  114. Megghii cresce 'na murr' d' purci' e no a vuie.
  115. Spénge ca trass'!
  116. Nan ruman' carn' a la vicciariie, e mang' femm'n' da mareta'.
  117. Sta 'nzillanut' cum' a 'na can' afigghiat.
  118. N' ha frétt' pulpit' e 'mburnat' capuzz!
  119. Nan iè bun mang' c' rifudd' a 'u cannon'.
  120. Aspétt' cioccie miie ca l'erv' cresce!
  121. Ce t' mange? - Pesce sfritt' e baccalà.
  122. Ciunn' ancor avia nasce, e 'a mamm 'u vulia accassa'.
  123. Nan' s' mèrete mang' l'acqu' du scarpar'.
  124. U diavl s pigghii gust.
  125. Nan cont Picchiie Pacchia 'n minz' i frabbicatur', e mang' tó.
  126. Ucchiie chiin' e mane vacand'. (a rumast' all' asciutt')
  127. Tén' 'na faccia tost' cum 'u scruzl!
  128. S'abbott' cum' 'u vécce! (se vand')
  129. Qua t' vogghiie, cioccie miie, a la 'nghianat'!
  130. Sbagliie 'u prèut' sop' a vutar'!
  131. Senza sold' nan' s' cand' mess'!
  132. Ha 'ngappat cum a 'u verm 'nd'u cass'.
  133. T si' abëtuat' a l'acqua dolcë!
  134. Vness Natalë, vness Pasquë, ma Pasquë Epifanië na vénë mai.
  135. Quann nascië, 'a mamm' 'u fécë azzuppa' d' cap' 'n derr.
  136. E mo s' vólë struzzula' da i pëtecchiië!. (dai debiti)
  137. 'Sta Quaremm' capë dë pezzë!
  138. 'Stu Carnaval chiën d pagghië!
  139. Iè cum a 'u pupacchië mariulë.
  140. Iè fégghië a chidd oss!
  141. Në ténë saitt' 'n gurp'!
  142. Panza chiénë e corë cundend'.
  143. L'ha rumas' 'a spinë 'n gann'.
  144. 'Sti purcidd addivat' a man'!
  145. Iè nas-chicc!
  146. N'adda fa' mort a litt'!
  147. S'adda cchià strutt e cunsumat'.
  148. Stai staddign cum a 'nu mulett.
  149. Stai accis' e cummugghiat' c' frasc'.
  150. Quann dicë 'a verëtà, torcë i amm' .
  151. Nan' potë mai mangà l'amm'l' da l'ugghië.
  152. Vai acchiann' : mort, levaminn' !
  153. Brott' d' faccië e brott' d' c'stum'.
  154. America, America, 'u cafon ca sciammerica!
  155. Na facin at' ca scèrr' e 'n pacë.
  156. Iè 'nu calannarië. (Iè nu busciardë )
  157. Auzë l'ucchië 'n gil' e sput' a l'arië.
  158. Sha giut a rigitta' l'oss.
  159. Cond' a cort' e amicizië a lung'.
  160. Fërnëchescë cum a Lavdonië.
  161. Më sembr' códd' sott' a Sant Mëchelë. ( u diav'l' )
  162. L'ha fatt' na 'nsapunata bonë!.
  163. L' vènënë i uülisce cum a 'na femm'n 'ncind'.
  164. Fatig' cum a 'nu voië marinar'.
  165. 'Stu frésc' ca a te t'arrëcreië, a me më vaië 'n cul'.
  166. E ce so sti strumbigghië!
  167. S nha scappat' a cappiddë manë.
  168. Erë tand' a paurë ca l'ha 'ncasat' u z'lacchië cum a l'ain'.
  169. Ci battezz', patrezz'.
  170. Stain' cum' i gaddin' spatriatë.
  171. Ha nat' tott' 'mbarat (sapë tott).
  172. Tén' a faccia tostë cum' a 'u parét ca n'anz' azzecchin i chiuë.
  173. Attacc' u cioccië dov' vol' u patrun'.
  174. Vain cum 'i pecurë scambanatë.
  175. U manz 'nnand e 'i pecur' appriss.
  176. Na lass né verd e né seccat.
  177. Quand' iè brott a scurcia' 'a codë!
  178. Térëmë 'nnand' ca veng' appriss'.
  179. Iè 'nu guastafestë!
  180. Ténë l' ucchië cum la Madonn d 'ndu cambsandë.
  181. Adda scé 'n paradis c' tott' i scarpë.
  182. Ténë 'i sacc rott.
  183. A ma scé a sold' a Sand Angëtë.
  184. Stai cum a 'nu purc a la grass.
  185. Iè da cap e da ped cum 'a stoppa fracëtë.
  186. Iè 'na pittim!
  187. Corr cum a 'nu can quann spar'n i galcass.
  188. Sap leggë 'u giurnal' a l'ammersë.
  189. M sembr' nu gadd cauzat'.
  190. S n'anzut' c' 'na manë 'nnand' e n'ata drétë.
  191. U zit' e a zitë : Angëlécchië e Margaritë.
  192. S vai a cuccua' a l'orarië di gaddinë.
  193. Ha fatt' cum a Sanda Chiarë: dopp arrubbat, s fecë fa a portë dë firr'.
  194. Ha rumast cum a 'nu totërë 'nzuccarat!
  195. Iè fruscë d scopa nouë!
  196. Stai cum a 'u lebbr a 'u ciciral.
  197. Vólë scé c doië part' cum a l'accipreutë.
  198. Dimm a ci si fégghië, e t' dic a ci assëmmégghië!
  199. Vol ess appëzzëcat' viv' cum a na zocclë!
  200. A va 'ngappat' cum 'u lebbr a la tagghiol.
  201. L' mang'n' i funnid e i lateralë.
  202. Iè cum a 'nu vavaliccë a la nutë.
  203. Auz 'a codë cum a 'na gaddin' sp'nnat'.
  204. Mo s' portënë a tatt i preut'!
  205. Iè furb cum a cumma' Sciu'ann' a volp'.
  206. Cing' e quatt', novë: fazz' i cond' e na m trov'.
  207. Iè cap all'ert'.
  208. S' ha 'nfarënat cum a 'nu mulënar'.
  209. Nan në volë pagghië 'u cioccië.
  210. Stain' accucchiat' cum i canë.
  211. 'Stu diav'l' scurnacchiat'.
  212. T'aggia fa' vév' a 'sta cannedd!
  213. L'ha mis 'u faucion a 'u déscët'.
  214. Starnazzescë cum a 'na papërë.
  215. T' vai in 'ndu nas'.







I PROVERBJ DE GRASSAN'

I PROVERBJ DE GRASSAN': mod' d' dicc

I PROVERBJ DE GRASSAN': u timb

 

 





RACCOLTA DI PROVERBI GRASSANESI

I VOSTRI PROVERBI GRASSANESI

I VOSTRI PROVERBI LUCANI

FÓRË   Storj






grassano@grassano.org


Home > Tradizioni di Grassano > Il dialetto di grassano > Raccolta di proverbi grassanesi >
modi di dire > >>